در دهه‌های اخیر، صنایع مختلف با تحولات فناوری پیشرفت چشمگیری کرده‌اند. در این زمینه، دو سیستم کلیدی به نام‌های “PLC” (کنترلر منطقی برنامه‌پذیر) و “DCS” (سیستم کنترل توزیع شده) نقش مهمی را ایفا می‌کنند. هرکدام از این دو سیستم با ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود، در محیط‌های صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این مقاله به بررسی تفاوت‌ها، ویژگی‌ها و مزایای هر یک از این سیستم‌ها می‌پردازد تا به مهندسان، تحقیقگران و علاقه‌مندان به اتوماسیون صنعتی کمک کند تا سیستم مناسبی را برای نیازهای خود انتخاب کنند.
PLC به معنای “کنترلر منطقی برنامه‌پذیر” (Programmable Logic Controller) است. PLC یک دستگاه الکترونیکی است که برای کنترل و اتوماسیون فرآیندهای صنعتی به کار می‌رود. این دستگاه به صورت خاص برای کنترل تجهیزات و دستگاه‌های مختلف در محیط‌های صنعتی مانند خطوط تولید، سیستم‌های خنک‌کننده، راه‌آهن، تولید انرژی و سیستم‌های اتوماسیون ساخته شده است. (Plc چیست)
PLC از زبان برنامه‌نویسی منحصر به فرد خود برای اجرای وظایف مختلف استفاده می‌کند. برنامه‌نویسی PLC به صورت گرافیکی یا متنی انجام می‌شود و به کمک سنسورها و ورودی‌های مختلف، داده‌ها را جمع‌آوری کرده و بر اساس برنامه مشخص، خروجی‌های کنترلی را تولید می‌کند. این قابلیت به مهندسان و تکنسین‌ها این امکان را می‌دهد که فرآیندها و تجهیزات را با دقت و انعطاف‌پذیری بیشتری کنترل کنند. PLC به عنوان یکی از اصلی‌ترین عناصر در اتوماسیون صنعتی شناخته می‌شود و در بسیاری از صنایع مختلف استفاده می‌شود.(سوالات رایج در مورد PLC)
DCS به معنای “سیستم کنترل توزیع شده” (Distributed Control System) است. این سیستم نیز همانند PLC برای کنترل و اتوماسیون فرآیندهای صنعتی به کار می‌رود، اما با تفاوت‌های مهم در معماری و کاربردها.
DCS از یک شبکه توزیع شده از واحدهای کنترلی به نام “کنترلرهای توزیع شده” یا “DCS Controllers” برخوردار است که در سرتاسر یک واحد صنعتی یا سیستم پراکنده شده‌اند. این واحدها به صورت هماهنگ با یکدیگر عمل می‌کنند و اطلاعات بین آن‌ها به منظور کنترل بهینه فرآیندها و تجهیزات انتقال می‌یابد.
مزیت اصلی DCS در این است که قابلیت مدیریت و کنترل تجهیزات بزرگ و پیچیده را دارد و برای فرآیندهای صنعتی متنوع از جمله تولید انرژی، پالایشگاه‌ها، واحدهای شیمیایی و غیره مناسب است. DCS به کمک تجهیزات حسگر، نمایشگرها، واحدهای کنترلی و شبکه‌های ارتباطی پیچیده، امکان کنترل، نظارت و مدیریت انواع مختلف تجهیزات و فرآیندها را فراهم می‌کند. از جمله ویژگی‌های DCS می‌توان به انعطاف‌پذیری بالا، اطمینان‌پذیری و قابلیت توسعه آسان اشاره کرد.
تفاوت‌های اصلی بین PLC و DCS در زیر آمده است:
هر کدام از این دو سیستم متناسب با نیازها و موارد مختلف در صنعت به کار می‌روند و انتخاب بین PLC و DCS بسته به ماهیت و اندازه فرآیند یا سیستم کنترلی مورد نظر صورت می‌گیرد.
می‌توان گفت که PLC و DCS دو سیستم مهم در حوزه کنترل و اتوماسیون صنعتی هستند. Plc به عنوان یک کنترلر منطقی برنامه‌پذیر، بیشتر برای کنترل فرآیندهای کوچک تا متوسط و در محیط‌های محدود به کار می‌رود، در حالی که DCS با معماری توزیع شده برای کنترل فرآیندها و تجهیزات پیچیده در مقیاس بزرگ و صنایع گسترده مناسب است. این دو سیستم از نظر انعطاف‌پذیری، مدیریت داده و کنترل فرآیند تفاوت‌های قابل توجهی دارند. در انتخاب بین PLC و DCS، نیازمندی‌های خاص هر صنعت و فرآیند مشخص کننده است و این انتخاب به مواردی نظیر اندازه فرآیند، پیچیدگی و امکانات مدیریتی نیازها بستگی دارد. (راهنمای خرید و انتخاب plc)
زیمنس به عنوان برندی مطرح و شناخته شده در دنیا در زمینه تولید محصولات مختلف اتوماسیون صنعتی ازجمله PLC و DCS فعالیت می‌کند. صنایع تولید دیتا نیز نمایندگی رسمی زیمنس در تهران است که محصولات باکیفیت این مجموعه را در اختیار شما قرار می‌دهد.
صنایع تولید دیتا (صنایع تولید گرما) فعالیت خود را در سال ۱۳۴۹ آغاز کرد. در سال ۱۳۷۰ با حضور مهندس نخعی کارگاه تولید الکترو المنت آزادگان در راستای طراحی و تولید کلیه المنت‌های صنعتی، کوره و آون‌های برقی، تابلو برق، انواع ترموکوپل، المنت‌های تنش زدایی، ارایه خدمات فنی و مهندسی و توزیع محصولات صنعتی زیمنس آلمان را افتتاح کردند.
