PLC مخفف عبارت “کنترلر منطقی برنامه پذیر” است. این دستگاه یک کامپیوتر صنعتی است که برای کنترل و کارایی سیستمها و فرآیندهای صنعتی استفاده میشود. PLC برای اتوماسیون صنعتی استفاده میشود و توانایی دریافت ورودیها، پردازش آنها و تصمیمگیری بر اساس پروتکلهای برنامهریزی شده را دارد.
عملکرد PLC بدین شکل است که تعدادی ورودی دیجیتال یا آنالوگ (مانند سنسورها و سیگنالهای ورودی) را دریافت میکند، آنها را پردازش میکند و خروجیهای دیجیتال یا آنالوگ (مانند اعمال وضعیت خروجی) را کنترل میکند. این دستگاه قابل برنامهریزی بوده و با استفاده از یک زبان برنامهنویسی خاص توسعه داده میشود.
از PLC برای کنترل و کارکرد صنایع مختلف استفاده میشود از جمله صنایع برق، خودروسازی، شیمیایی، نفت و گاز، آب و فاضلاب، اتوماسیون ساخت، راهسازی و ساختمانی، صنعت معدن، غذایی و بسیاری دیگر. PLC به دلیل سرعت عملکرد، قابلیت پیکربندی و انعطاف پذیری بالا، قابلیت اتصال به سایر سیستمهای ماشینی و قابلیت برنامهریزی بصورت پیچیده، به یکی از ابزارهای کارآمد در صنعت تبدیل شده است.
تحولات PLC در بازار کار ایران
تحولات PLC در بازار کار ایران از زمانی که این فناوری وارد کشور شد، رشد قابل توجهی را تجربه کرده است. در ادامه، تحولاتی که در بازار کار PLC در ایران رخ داده است را توضیح خواهیم داد:
- افزایش استفاده از PLC در صنایع مختلف: از زمانی که PLC در ایران به کاربرد رسیده، استفاده از آن در صنایع مختلف نظیر خودروسازی، برق، شیمیایی، نفت و گاز، آب و فاضلاب و صنعت معدن بسیار افزایش یافته است. این افزایش استفاده متقاضیان بسیاری را برای کار در حوزه PLC به وجود آورده است.
- توسعه تکنولوژی PLC: فناوری PLC در طول زمان بهبود یافته است. این توسعهها شامل افزایش سرعت عملکرد، اضافه شدن قابلیتهای جدید، افزایش دقت و قدرت پردازش است. این توسعهها باعث شده است که PLC به یک ابزار قدرتمند در اتوماسیون صنعتی تبدیل شود.
- رقابت بین شرکتها: با افزایش استفاده از PLC در صنایع مختلف، شرکتهای بیشتری در بازار کار PLC دخیل شدهاند. این رقابت بین شرکتها منجر به بهبود کیفیت و قابلیتهای PLC میشود و سبب شده است تا قیمتها نسبت به گذشته کاهش یابد.
- افزایش آموزش و توانمندیهای کارکنان: با توسعه بازار کار PLC در ایران، نیاز به فراگیری و آموزش مهارتهای PLC برای کارکنان بیشتر شده است. به همین دلیل، مراکز آموزشی و دورههای آموزشی برای PLC رونق گرفته و کارکنان مجهز به مهارتهای لازم برای برنامهریزی و اجرای PLC شدند.
- تأمین نیروی انسانی: با توجه به رونق بازار کار PLC در ایران، نیاز به نیروی انسانی متخصص در این حوزه افزایش یافته است. این تأمین نیروی انسانی میتواند از طریق آموزشهای تخصصی و دانشگاهها، همکاری با شرکتهای آموزشی و استخدام افراد با تجربه در حوزه PLC صورت گیرد.
نیازهای بازار کار ایران در حوزه PLC
نیازهای بازار کار ایران در حوزه PLC به پیشرفت و توسعه صنعتی کشور و افزایش استفاده از اتوماسیون صنعتی نیازمند است. در ادامه، برخی از این نیازها را باهم بررسی میکنیم:
- نیاز به کارکنان مجرب و متخصص: با افزایش استفاده از PLC در صنایع مختلف، نیاز به کارکنانی با تجربه و مهارتهای برنامهریزی و عیبیابی PLC افزایش یافته است. نیاز به کارکنانی که توانایی پیکربندی و برنامهریزی PLC را دارند و توانایی عیبیابی و رفع خطاهای مربوط به PLC را دارا هستند، احساس میشود.
- توسعه مهارتهای خلاقیت و نوآوری: با پیشرفت تکنولوژی و توسعه PLC، نیاز به کارکنانی با مهارتهای خلاقیت و نوآوری در طراحی و پیادهسازی سیستمهای کنترل صنعتی با PLC احساس میشود. این افراد قادر به ارائه راهکارهای خلاقانه به منظور بهبود عملکرد و بهبود کارایی سیستمهای PLC هستند.
- نیاز به آموزش و توسعه مهارتهای PLC: با توسعه تکنولوژی و استفاده از PLC در صنعت، نیاز به آموزش و توسعه مهارتهای PLC برای کارکنان موجود و جوانان علاقهمند به ورود به بازار کار این حوزه، اساسی است. آموزش مهارتهای برنامهریزی، پیکربندی، عیبیابی و نگهداری PLC میتواند نیازهای آکادمیک و عملی را برآورده سازد.
- تعمیق انطباق با استانداردهای بینالمللی: با توسعه بازار کار PLC در ایران، تعمیق انطباق با استانداردهای بینالمللی در زمینه PLC اهمیت زیادی دارد. توانایی در استفاده از نرمافزارها، فهم استانداردهای صنعتی و توانایی اعمال آنها در سیستمهای PLC، از جمله نیازهای مهم بازار کار این حوزه است.
- تکنولوژی وابسته: با توسعه تکنولوژی و صنایع مرتبط، نیاز به افرادی با دانش و تجربه در زمینه تکنولوژیهای مرتبط با PLC مانند سنسورها، صفحات نمایش، شبکههای صنعتی و PLCهای پیشرفته احساس میشود.
- توانایی تحلیل دادهها و اطلاعات: با استفاده از PLC سیستمهایی برای جمعآوری دادهها و اطلاعات بیشتر در صنایع مختلف ایجاد میشود. بنابراین، نیاز به کارکنانی با توانایی تحلیل دادهها و استفاده از آنها در بهبود عملکرد و تصمیمگیریها در بازار کار PLC وجود دارد.
به طور کلی، نیازهای بازار کار ایران در حوزه PLC شامل مجربیت و مهارتهای فنی، خلاقیت و نوآوری، آموزش و توسعه مهارتها، تعمیق انطباق با استانداردهای بینالمللی، تکنولوژی وابسته و توانایی تحلیل دادهها و اطلاعات است. برطبقه این نیازها، ورود افراد دارای این مهارتها میتوانند در بازار کار PLC در ایران موفقیتآمیز باشد.
چالشهای موجود بازار کار ایران در حوزه PLC
- کمبود متخصصین: برای طراحی، نصب و عیبیابی PLC، نیاز به مهندسین متخصص و باتجربه در این زمینه است. اما در بازار کار ایران تعداد متخصصین PLC به اندازهکافی نیست و عمدتاً نیاز به آموزشهای پیشرفته و تخصصی در این حیطه وجود دارد.
- عدم استانداردسازی: در بازار کار ایران وجود بیش از یک نوع PLC و استفاده از پروتکلهای ارتباطی متفاوت بین PLCهای مختلف، مشکلاتی را برای انتقال اطلاعات و ارتباط بین دستگاهها ایجاد میکند. عدم استانداردسازی و قدرتهای متفاوت PLCها، برای متخصصان PLC چالشهایی را در انجام پروژههای چندمنظوره و یکپارچهسازی سامانههای صنعتی ایجاد میکند.
- جدایی بین تئوری و عمل: بسیاری از دانشجویان و افرادی که در زمینه مهندسی مکاترونیک و خودکارسازی تحصیل میکنند، تجربهی عملی در تنظیم و برنامهریزی PLC ندارند. در نتیجه، شرکتها و صنایع برای نیروهای جدید کارآمد شاغل در این حوزه نیاز به آموزشهای کاربردی و عملی دارند.
- هزینههای بالا: هزینهی تجهیزات PLC، نرمافزارها و ابزارهای موردنیاز برای پروژههای صنعتی بالاست.
- عدم توجه به بهروزرسانی: با توجه به رشد و پیشرفت روزافزون صنعت، لازم است که متخصصان PLC بتوانند با آخرین تحولات و تکنولوژیها آشنا باشند. اما متأسفانه در بازار کار ایران، بهروزرسانی مداوم متخصصان PLC به تحولات جدید صنعت اغلب توجه نشده است و این میتواند باعث محدودیت در بهرهوری و رقابتپذیری بازار شود.
- محدودیتهای تحریم: به دلیل تحریمهای اقتصادی برخی کشورها علیه ایران، برخی از شرکتها و صنایع نیز مورد تحریم قرار گرفته شدند. این امر باعث میشود که تحقیق و توسعه در حوزه PLC مورد تأثیر قرار گیرد و امکان دسترسی به تجهیزات و نرمافزارهای لازم برای PLC ممکن است محدود شود.
با این وجود، همچنان بازار کار PLC در ایران پتانسیل بالقوهای دارد. با رفع موانع و ایجاد زیرساختهای مناسب، آموزش و ارتقاء تخصصها، توسعه بازار و استفاده از PLC در صنایع مختلف میتواند جهت همگرایی با تکنولوژیهای پیشرفتهتری باشد و به توسعه صنعت کشور کمک کند.
نحوه ورود به حوزه PLC در بازار کار ایران
- کسب آموزشهای مرتبط: ابتدا باید آموزشهای مرتبط با PLC را دریافت کنید. این آموزشها میتوانند شامل دورههای تخصصی در دانشگاهها و مراکز آموزشی معتبر یا آموزشهای آنلاین و ویدئوهای آموزشی باشند. در این مرحله، باید اصول پایهای PLC را فرا بگیرید و با عملکرد و قطعات مختلف PLC آشنا شوید.
- تجربه کاری عملی: بعد از کسب آموزش، تجربه کاری عملی در حوزه PLC بسیار ارزشمند است. برای این منظور میتوانید در صنایع مختلف که PLC استفاده میکنند، به عنوان کارآموز و یا متخصص توسعهدهنده PLC کار کنید. این کار به شما کمک میکند تا تجربهی واقعی در تنظیم، برنامهریزی و عیبیابی PLC را پیدا کنید.
- ارتقاء مهارتها و گواهینامهها: برای افزایش توانمندیهای خود و تأیید صلاحیت حرفهای خود، میتوانید در مسابقات و آزمونهای مربوط به PLC شرکت کنید و گواهیهای معتبر دریافت کنید. این گواهینامهها در بازار کار ایران الزامی نیستند، اما میتوانند به شما کمک کنند تا مهارتهای خود را به روز رسانی کنید و رزومهی شغلی خود را تقویت کنید.
- شبکهسازی و ارتباطات: ارتباط با افرادی که در صنعت PLC فعالیت میکنند، بسیار ارزشمند است. شرکت در کلاسها، کنفرانسها، نمایشگاهها و وبینارهای مرتبط با PLC میتواند به شما کمک کند که با افراد صاحب نظر و متخصصان در این زمینه آشنا شوید و در شبکهسازی و ارتباطات حرفهای خود پیشرفت کنید.
- نوآوری و تحقیق و توسعه: با بررسی تحولات و تکنولوژیهای جدید در این حوزه و ارائهی راهحلهای نوآورانه، میتوانید به عنوان یک متخصص PLC برجسته در بازار کار ایران دیده شوید و فرصتهای شغلی جدید را برای خود ایجاد کنید.
- نبود ترس از ریسک: ورود به حوزه PLC در بازار کار ایران ممکن است به همراه ریسکهایی همراه باشد. اما برای بهرهبرداری از فرصتها و پیشرفت در این حوزه، لازم است ترس از ریسک را کنترل کنید و آمادگی را داشته باشید که به چالشها مقابله کنید و از آنها یاد بگیرید.
روش های کسب درآمد در حوزه PLC در بازار کار ایران
حوزه PLC در بازار کار ایران، چند روش مختلف برای کسب درآمد وجود دارد. در ادامه، به برخی از این روشها اشاره خواهیم کرد:
- کار به عنوان متخصص PLC در صنایع: میتوانید به عنوان یک متخصص PLC در یکی از صنایعی که از این تکنولوژی استفاده میکنند، مشغول به کار شوید. در این حالت، مسئولیتهای شما شامل تنظیم، برنامهریزی و عیبیابی PLC و نگهداری و بهرهبرداری از سیستمها با استفاده از PLC خواهد بود.
- کار به عنوان توسعهدهنده نرمافزار PLC: در این حالت، شما میتوانید به عنوان یک توسعهدهنده نرمافزار PLC فعالیت کنید و به طراحی و توسعه برنامهها و رابطهای نرمافزاری برای سیستمهای PLC مشغول شوید. این شامل برنامهنویسی و تست نرمافزار، بهینهسازی عملکرد سیستم و ارائهی راهحلهای نوآورانه است.
- ارائه خدمات مهندسی PLC: میتوانید به عنوان یک مشاور به شرکتها و صنایع خدمات مهندسی مرتبط با PLC ارائه دهید. این خدمات شامل طراحی و بهینهسازی سیستمهای PLC، آموزش و مشاوره فنی مرتبط با PLC میشود. در این حالت، میتوانید به صورت مستقل و به تفاهم با مشتریان خود، درآمدزایی کنید.
- فروش تجهیزات و قطعات PLC: میتوانید به عنوان یک تامین کننده تجهیزات و قطعات PLC فعالیت کنید. با همکاری با تولیدکنندگان و تأمین کنندگان مطمئن، میتوانید تجهیزات PLC را به صنایع و شرکتها عرضه کنید و درآمدزایی کنید.
- آموزشهای حضوری و آنلاین: اگر شما درزمینه PLC خبره هستید، میتوانید آموزشهای مرتبط با PLC برای دانشجوها، تکنسینها و علاقهمندان به این حوزه ارائه دهید. میتوانید دورههای آموزشی مستقل برگزار کنید یا در پلتفرمهای آنلاین آموزش ویدئویی ارائه کنید.
این فقط چند روش ممکن برای کسب درآمد در حوزه PLC هستند. همچنین میتوانید روشهای دیگری مانند تولید و عرضهی محصولات مرتبط با PLC، استارتاپهای مرتبط با حوزه PLC و… را نیز بررسی کنید. انتخاب روشی که با تخصص و استعدادهای شما سازگاری داشته باشد به شما کمک میکند تا موفقیت بیشتری در این حوزه داشته باشید.

سخن آخر
به طور کلی، تحولات در بازار کار PLC در ایران شامل رشد استفاده، توسعه تکنولوژی، رقابت شدید بین شرکتها، تأمین نیروی انسانی و افزایش آموزش و توانمندی کارکنان است. این تحولات منجر به ایجاد فرصتهای شغلی بیشتر و توسعه بخش صنعت و بازار کار در ایران شده است.
همچنین برای ورود به حوزه PLC در بازار کار ایران، لازم است اشتیاق و علاقهمندی به این زمینه را داشته باشید و با کسب آموزشهای مرتبط، تجربه کاری عملی، ارتقاء مهارتها و شبکهسازی، میتوانید در این حوزه موفقیتآمیز ظاهر شوید. رقابت در بازار کار ممکن است چالشهایی داشته باشد، اما با پشتکار و تلاش مداوم میتوانید به جایگاهی برجسته در حوزه PLC در بازار کار ایران دست یابید.